magazyn Świat Nei Jia
NR 46 (GRUDZIEŃ 2010)

Taijiquan

HARMONIA W TAIJI
Tomasz Grycan

Oto jedna z definicji słowa harmonia: "zgodność, wzajemne dopełnianie się elementów, przedmiotów, właściwości, zjawisk, itp. składających się na estetyczną i zgraną całość; zharmonizowany układ elementów opartych na właściwych proporcjach, właściwym doborze; ład, porządek".

Symbol "Taiji Tu" ("Tai Chi Tu") uważany jest za idealny obraz harmonii. Dwie połowy koła, jasna i ciemna, wzajemnie uzupełniają się. Dodatkowo w części białej jest kropka czarna, a w czarnej kropka biała. To wszystko ilustruje doskonałą równowagę sił Yin - Yang we wszechświecie.

symbol Taiji Tu

Taiji (Tai Chi) to harmonia ciała, umysłu i energii. Chociaż to wszystko jest znane i oczywiste, to niestety najczęściej trening Taijiquan (Tai Chi Chuan) jest bardzo wybrakowany i niezrównoważony.

Powszechnie o Tai Chi mówi się, że jest to łagodny, delikatny, miękki i powolny ruch. Jak łatwo zauważyć, to wszystko jest emanacją pierwiastka YIN. Jeśli ma być harmonia, to gdzie w treningu jest pierwiastek YANG? Gdzie znikły słowa: silny, dynamiczny, twardy i gwałtowny?

Jeśli używamy Taiji jedynie dla krótkotrwałego powierzchownego relaksu i zabawy, to YANG może być w zaniku. Jeśli jednak myślimy o prawdziwym zdrowiu oraz zależy nam na opanowaniu realnych umiejętności bojowych (samoobronie), to trening Taijiquan musi być pełny i zawierać także studia pierwiastka YANG. Yin i Yang stanowią nierozłączną całość, ta pełnia zwana jest Dao (Tao).

W tradycyjnym stylu Chen Taijiquan istnieją dwie długie formy ręczne ("Yi Lu" i "Er Lu"), które razem wykonane tworzą spójną energetyczną całość. Pierwsza "Yi Lu" przynależy do pierwiastka Yin i w większości składa się z ruchów miękkich, powolnych i delikatnych. Posiada jednak także "kropkę Yang" i zawiera niewielką ilość fragmentów szybkich oraz gwałtownych. Druga "Er Lu" (zwana też "Pao Chui" - "Wybuchowe Pięści") przynależy do pierwiastka Yang i składa się głównie z silnych oraz gwałtownych ruchów (techniki fajing), ale są tam też fragmenty delikatne i powolne.

Jeśli pierwszą formę zaczniemy twarzą zwróconą w kierunku północnym, to zakończy się ona w kierunku południowym. Jeżeli drugą zaczniemy w kierunku południowym, to zakończy się ona w kierunku północnym. Zatem ćwicząc obie formy jedna po drugiej wracamy do początku. Jeżeli w jednym treningu wykonamy formy "Yi Lu" i "Er Lu", to otrzymamy Duże Yin i Małe Yang oraz Duże Yang i Małe Yin, czyli pełny symbol Taiji Tu.

Oczywiście zrównoważona praktyka Taiji to nie tylko wykonywanie długich sekwencji ruchów, ale przede wszystkim zróżnicowany trening z elementami Yin i Yang. Nie wystarczy poszukiwanie spokoju i relaksu, potrzebne są także ćwiczenia budowania siły mięśni i ścięgien. W tradycyjnym przekazie mamy różne specjalne gadżety, na przykład: dagan (długi drąg około 3,5 metra) i kule (kamienne lub drewniane o wadze od kilku do kilkunastu kilogramów). Także zabawy z bronią, jak: miecz, szabla, włócznia i halabarda, doskonale wzmacniają fizycznie całe ciało i poprawiają kondycję.

Bardzo ważna w treningu jest nauka optymalnego oddychania. Zaczyna się od powolnego, spokojnego, długiego i głębokiego oddechu, który jest podstawą przy wykonywaniu form w aspekcie Yin. Potem przychodzi czas na oddech szybki i gwałtowny, który jest niezbędny przy wyzwalaniu siły w "wybuchowych" technikach fajing i praktyce elementów Yang. Pełna kontrola oddechu to umiejętność wykonania długiej formy z bardzo spokojnym ruchem przepony przez kwadrans, ale także gwałtowne pięć minut z ciągłą serią uderzeń i podskoków bez zadyszki.

Na marginesie, w środowisku sztuk walki bardzo często panuje opinia, że Taiji to jedynie gimnastyka dla dziadków. Wielu wojowników myśli o praktyce Taijiquan dopiero po przejściu na emeryturę, kiedy nie będą mogli ćwiczyć swoich twardych systemów. Taki pogląd ukształtował się przez to, że wszyscy znają tylko "delikatne taiczi" i obrazki staruszków w chińskich parkach. Zresztą wielu zawodników zewnętrznych sztuk dodaje sobie praktykę "24 form pekińskich" uproszczonego Taiji jako doskonały relaks przed występami na zawodach. Skutecznie wykorzystują pierwiastek Yin, który równoważy ich nadmierne Yang.

Może nadszedł już czas, aby przywrócić pełny obraz Taijiquan i więcej mówić o drugiej stronie medalu. Prawda jest taka, że trening Taiji to także pot wylany na sali, a nie tylko eteryczna gimnastyka. Taijiquan to jeden ze styli Kung Fu, więc ciężka praca nad doskonaleniem samego siebie, a nie tylko miła zabawa.

We wszystkich badaniach, które przeprowadzono na całym świecie (Europa, USA i Chiny) zawsze znacznie większe efekty zdrowotne osiągały osoby ćwiczące bojowe Taijiquan niż gimnastykę Taiji dla zdrowia. Powód jest prosty. Dobre Kung Fu to równowaga elementów Yin i Yang.

Po przeczytaniu tego artykułu spójrz na siebie i swój trening. Zastanów się, czy Twoje Taiji jest pełne czy wybrakowane? Dobry przekaz powinien być kompletny, czyli zgodny z harmonią Yin i Yang. Prawdziwe Taijiquan to zrównoważony rozwój ciała i umysłu. Może warto coś zmienić i spróbować czegoś nowego...?

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.