NR 2 (LIPIEC 1998)

Początek drogi

MORALNOŚĆ W SZTUKACH WALKI
Dr Yang Jwing-Ming

(Tekst udostępniony przez Kwaterę Yang's Martial Arts Association we Wrocławiu.)

W społeczności chińskich sztuk walki wiadomo, że o sukcesie ucznia decyduje nie jego wygląd zewnętrzny ani to, jak jest silny lub słaby, lecz raczej jego sposób myślenia i moralność. Chińscy artyści sztuk walki powiadają: "Uczeń spędzi trzy lata na poszukiwaniach dobrego nauczyciela, a nauczyciel sprawdzać będzie ucznia przez trzy lata." Mądry uczeń zdaje sobie sprawę z tego, że lepiej jest spędzić kilka lat na poszukiwaniu dobrego nauczyciela niż stracić ten czas na uczenie się od nauczyciela niekompetentnego. Dobry nauczyciel skieruje Cię na właściwą drogę i pomoże zbudować silne podstawy dla Twojego przyszłego treningu. Nauczyciel, który nie ma odpowiednich kwalifikacji, nie może Ci pomóc w zbudowaniu silnych podstaw, może Ci natomiast wpoić wiele złych nawyków. Poza tym duchowa i moralna prawość dobrego nauczyciela stanowi zawsze dobry przykład dla jego uczniów. Dobrzy nauczyciele sztuk walki nauczają nie tylko technik walki, nauczają również sposobu życia.

Z punktu widzenia nauczyciela bardzo trudno jest znaleźć dobrych uczniów. Ludzie, którzy dopiero zaczynają naukę, są najczęściej entuzjastyczni i szczerzy. Skłonni są przestrzegać dyscypliny oraz właściwego zachowania. Jednakże w miarę upływu czasu, stopniowo zaczynasz się przekonywać, jacy są naprawdę. Niekiedy ich zachowanie znacznie różni się od tego, jakie prezentowali na początku, dlatego nauczyciele często obserwują i poddają swoich uczniów próbom przez co najmniej trzy lata, nim zdecydują się przekazać im sekrety swego stylu. Było tak szczególnie w czasach starożytnych, kiedy sztuki walki wykorzystywane były na wojnach, a techniki były utrzymywane w tajemnicy. Moralność wojenna nazywana jest Wude. Od bardzo dawna nauczyciele uważali Wude za najważniejsze kryterium oceny uczniów i uczynili ją najważniejszą częścią treningu tradycyjnych chińskich sztuk walki. Wude obejmuje dwa aspekty: moralność czynu i moralność umysłu.

MORALNOŚĆ CZYNU oznacza: POKORĘ, SZACUNEK, PRAWOŚĆ, ZAUFANIE I LOJALNOŚĆ.

MORALNOŚĆ UMYSŁU składa się z: WOLI, WYTRZYMAŁOŚCI, WYTRWAŁOŚCI, CIERPLIWOŚCI I ODWAGI.

Tradycyjnie, tylko tych uczniów, którzy zachowywali powyższe przymioty, uważano za wartych nauczania, Z tych dwóch rodzajów moralności ważniejsza jest moralność czynu. Przyczyna tego jest bardzo prosta. Moralność czynu świadczy o stosunku ucznia do mistrza i innych uczniów, do artystów innych sztuk walki i do ogółu ludzkości. Uczniów, którzy nie są moralni w swoim działaniu, nie warto nauczać, jako że nie można im ufać ani nawet szanować. I więcej, nie mając moralności czynu, mogą oni nadużywać sztuki i z pomocą swoich zdolności krzywdzić niewinnych ludzi. Dlatego też mistrzowie obserwują swoich uczniów przez długi okres, zanim upewnią się, że już osiągnęli oni właściwy poziom moralności czynu i mogą zacząć zaawansowaną formę treningu. Moralność umysłu jest samorozwojem koniecznym do osiągnięcia końcowego celu. Chińczycy uważają, że człowiek ma dwa umysły: "umysł emocjonalny" i "umysł mądrości". Najczęściej, kiedy komuś coś się nie powiedzie, jest tak dlatego, że umysł emocjonalny zdominował jego myślenie. Pięć elementów moralności umysłu jest kluczem do treningu i prowadzi ucznia na poziom, na którym może dominować umysł mądrości.

WUDE

Moralność czynu

1. Pokora
Pokora bierze się ze zdolności kontrolowania swego uczucia dumy. W Chinach mówi się: "Samozadowolenie (tj. duma) przegrywa, pokora przynosi korzyści". Jeśli jesteś z siebie zadowolony, nie będziesz myślał głęboko i nie będziesz chciał się uczyć. Jeżeli natomiast pozostajesz skromny, zawsze będziesz szukał sposobów na ulepszenie siebie i zawsze będziesz się czegoś nowego uczył. Pamiętaj, że wiedza jest nieograniczona. Niezależnie od tego, jak głęboko sięgnąłeś, zawsze jest jeszcze coś głębiej. Konfucjusz rzekł: "Jeśli przechodzi obok mnie trzech ludzi, to co najmniej jeden z nich może być moim nauczycielem". Zawsze znajdzie się ktoś, kto ma większy talent lub większą wiedzę w jakiejś dziedzinie niż Ty. A skoro tak jest, jak możesz być z siebie dumny?

2. Szacunek
Szacunek jest podstawą wzajemnych stosunków między Tobą i Twoim nauczycielem, przyjaciółmi i innymi artystami sztuk walki. Szacunek pozwala żyć z innymi w harmonii. Jednakowoż najważniejszym rodzajem szacunku jest szacunek do samego siebie. Jeśli nie potrafisz szanować siebie, jak możesz szanować innych lub oczekiwać, że ktoś będzie szanował Ciebie? Na szacunek trzeba zapracować, nie można o niego prosić ani też żądać.

3. Prawość
Prawość to sposób życia. Prawość oznacza, że nie zwlekasz z zajęciem się rzeczami, które powinieneś zrobić i nie angażujesz się w sprawy, którymi nie powinieneś się zajmować. Kierować powinien Twój umysł mądrości, a nie umysł emocjonalny. Jeśli potrafisz do tego doprowadzić, będziesz czuł się duchowo czysty i nie będzie Cię nachodzić poczucie winy. Jeżeli możesz się wykazać taką osobowością, będziesz mógł uniknąć złych wpływów, a poza tym zasłużysz na zaufanie innych, w szczególności - swego nauczyciela.

4. Zaufanie
Zaufanie obejmuje bycie godnym zaufania oraz ufanie samemu sobie. Musisz rozwinąć osobowość, której inni Ludzie będą mogli zaufać. Nie powinieneś łatwo składać obietnic, ale jeśli już jakąś złożysz, powinieneś jej dotrzymać. Zaufanie jest kluczem do przyjaźni. Zaufanie przyjaciela trudno jest zdobyć, a łatwo stracić. Zaufanie do siebie samego jest korzeniem pewności siebie. Musisz nauczyć się budować pewność siebie i uzewnętrzniać ją. Tylko wtedy zasłużysz na zaufanie i szacunek innych. W Chinach mówi się: "Ci, którzy szanują siebie, będą szanowani, a ci którzy ufają sobie, będą obdarzeni zaufaniem".

5. Lojalność
Lojalność jest korzeniem zaufania. Powinieneś być lojalny względem swego nauczyciela i przyjaciół, a oni powinni być lojalni w stosunku do Ciebie. Lojalność prowadzi do wzajemnego wzrostu zaufania. W treningu chińskich sztuk walki decydująca jest lojalność pomiędzy Tobą a Twoim mistrzem. Lojalność ta budowana jest na posłuszeństwie mistrzowi. Posłuszeństwo jest prerogatywą nauczania. Jeśli szczerze pragniesz się uczyć, musisz się wyzbyć dostojeństwa. Musisz mentalnie i duchowo kłaniać się Swemu mistrzowi. Tylko to może otworzyć bramy zaufania. Nauczyciel nie będzie uczył kogoś, kto wciąż zajęty jest swoją godnością. Pamiętaj przed swoim nauczycielem nie masz żadnej godności.

Moralność umysłu

1. Wola
Zazwyczaj okazanie silnej woli wymaga czasu. Przyczyną tego jest walka pomiędzy umysłem emocjonalnym a umysłem mądrości. Jeśli umysł mądrości włada Tobą całkowicie, to będziesz potrafił stłumić zakłócenia pochodzące z umysłu emocjonalnego i zachowasz wolę. Silna wola zależy od szczerości, z jaką poświęcasz się swojemu celowi. Szczerość ta musi być w Tobie głęboko zakorzeniona, nie może być zwykłym, niejasnym pożądaniem. Bardzo często uczniowie, którzy są najbardziej "zapaleni" do treningu na początku, rezygnują najszybciej, natomiast ci, którzy ukrywają swój entuzjazm głęboko w swoim sercu, pozostają najdłużej.

2. Wytrzymałość, wytrwałość i cierpliwość
Wytrzymałość, wytrwałość i cierpliwość są manifestacjami silnej woli. To nie ci najzdolniejsi osiągają sukces, lecz ci, którzy są cierpliwi i wytrwali. Ludzie naprawdę mądrzy używają swej mądrości nie tylko do kierowania myśleniem, ale również do władania swoją osobowością. Rozwijając te trzy cechy, możesz stopniowo zbudować głęboki umysł, będący kluczem do samej istoty uczenia się. Jeśli wiesz, jak użyć umysłu do przemyślenia swojego treningu, wyniesie Cię to na głębszy stopień zrozumienia. A jeśli to zrozumienie potrafisz uzewnętrznić w swoim działaniu, to możesz prześcignąć innych.

3. Odwaga
Wielu artystów sztuk walki "obrywa" od ulicznych bandytów, nawet po dziesięciu, lub więcej, latach treningu. Przyczyna tego jest całkiem prosta. Warunki, w jakich ludzie normalnie trenują, są zupełnie inne od tych, z jakimi mają do czynienia w walce na śmierć i życie. Prawdziwy artysta sztuk walki nie będzie bał się stawić czoła sytuacji i cała jego nauka nie pójdzie na marne. Jeżeli nie potrafisz wypracować u siebie odwagi wymaganej w takich sytuacjach, to zaprzepaściłeś podstawowy cel swego treningu.

Powrót do spisu treści

Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.