Kolorowy napis z ideogramami: Świat Nei Jia

NR 22 (LUTY 2002)

Viet Vo Dao

INTERNATIONAL KEM VO COMBAT

logo Viet Vo Dao - 5 kB

V i e t V o
D a o

logo Vovinam - 4 kB

P O L S K A

International VVD

Viet Tai Chi

Vovinam Viet Vo Dao

Vo Co Truyen

00-683 Warszawa, ul. Marszałkowska 81 m. 12, tel. (0-22) 622-19-42
e-mail: rjozwiak@pgnig.com.pl

TONFA POLICYJNA
Ryszard Dung Tien Jóźwiak

Artykuł pochodzą z książki "Combat - walka wręcz, skuteczna samoobrona Kem Vo Combat - techniki walki bronią", która przygotowywana jest obecnie do druku.

Historia tonfy i jej dzień dzisiejszy

Pierwsze informacje o użyciu tonfy sięgają XVII wieku i pochodzą z Okinawy. Pierwowzorem tego oryginalnego przyrządu był zwykły drewniany uchwyt mocowany w otworze w kamieniu młyńskim do mielenia ziarna. Z czasem do treningu zaczęto używać wyprofilowane z drzewa dębowego 45 cm bronie. W okinawańskim Kobudo stosuje się dwie tonfy, gdzie jedna zazwyczaj służy do blokowania, a druga do atakowania. Inne sztuki walki zaadaptowały techniki tonfy w ramach swoich technik, modyfikując je. W Viet Vo Dao odpowiednik tonfy nosi nazwę Moc Can. Techniki podstawowe niewiele różnią się od pierwowzoru, inne natomiast są kata i taktyka walki. Uniwersalność tonfy została wykorzystana w policji. Zresztą kilka tradycyjnych broni znalazło zastosowanie w pracy służb mundurowych m.in. tambo, yawara. Tonfa, któraj używa się obecnie w służbach mundurowych różni się od swojego pierwowzoru wielkością, ciężarem oraz tym, że w prewencji stosuje się tylko jeden przyrząd. Tak więc taktyką walki i niektórymi technikami różnią się od siebie.

Tonfa policyjna

Jednym ze środków przymusu bezpośredniego jest od kilku lat tonfa. Wzór, który używa się dzisiaj w służbach mundurowych został opracowany w latach 70 - tych przez amerykańskich ekspertów policyjnych Lon. R Anderson oraz Paul. D Starret. Ten typ pałki (wzór PR - 24) zyskał i nadal zyskuje sporą rzeszę zwolenników. Na przykład we Francji istnieje stowarzyszenie o nazwie French Formation of Tonfa Security - FFTS, której zadaniem jest szkolenie służb mundurowych wyposażonych w ten przyrząd. Alan Formaggio człowiek, który stworzył całą koncepcję nauczania TS rozwinął i zmodyfikował amerykańską metodykę nauczania tonfy.

Jako ciekawostkę przedstawiam poniżej francuską koncepcję nauki tonfą policyjną, która w nomenklaturze FFTS nosi nazwę "Security Tonfa" (bezpieczna tonfa). Do opracowania tego tekstu posłużył mi artykuł, który ukazał się w Karate Bushido w 1999 r. "Discover: Security tonfa".
Robert Paturel prezydent FFTS (Francuska Formacja Bezpiecznej Tonfy) i Alain Formaggio, założyciel FFTS.

W Stanach Zjednoczonych tonfa jest używana od dawna przez służby mundurowe. We Francji Robert Paturel stworzył metodę "Bezpiecznej Tonfy". Karate Bushido pozwoli ci odkryć tę broń przyszłości.

Dwie podstawowe gardy "Bezpiecznej Tonfy".

Garda tradycyjna.

Jest używana przeciwko nieuzbrojonemu lub uzbrojonemu w pałkę przeciwnikowi. Garda ta wygląda jak garda bokserska; lewa noga wysunięta do przodu, tułó jest skręcony o 3/4, dłonie wzniesione do wysokości ramion. Tonfa jest trzymana w silniejszej ręce (prawej), krótszą stroną do przodu, chroni przód przedramienia. Garda ta umożliwia blokowanie uderzeń pięścią, prób chwytania, uderzeń pałką, uderzeń kijem.

Garda przeciw nożom.

Ta garda jest używana przeciw przeciwnikowi uzbrojonemu w nóż, brzytwę, przecinacz. W porównaniu do normalnej gardy, pozycja jest odwrotna: prawa noga jest z przodu. Tonfa jest trzymana w silniejszej ręce, prawej, dłuższym końcem do przodu, jak w szermierce.

Cztery charakterystyczne cechy.

Łatwość

Garda jest naturalna, poruszanie się łatwe, oparte na odruchach, łatwo przyswajalne przez osoby nie ćwiczące sztuk walki.

Efektywność

Ćwiczący musi być od razu efektywny w realnej walce: na ulicy, efektywność jest ważniejsza niż estetyka.

Bezpieczeństwo

Należy trzymać odpowiednią gardę i przemieszczać się w czasie blokowania. Nawet podczas bójki uderzenia nie dosięgną punktów witalnych bez naruszenia fizycznej integralności atakującego.

Etyczność (deontologia)

Celem technik nie jest zabicie przeciwnika, ale jego kontrola na ziemi i neutralizacja. Naucza się respektowania prawa w samoobronie i etyki zawodowej.

Dla nas, celem jest przede wszystkim unieszkodliwienie przeciwnika unikając uszkodzenia go.
Doskonałym przyrządem jest tonfa.

Przez kilka lat tonfa była przysposabiana przez amerykańską policję, następnie przez policję francuską. We Francji, Robert Paturel i Alain Formaggio utworzyli FFTS (French Formation of "Tonfa Sécurité"), której sukcesy wzrastają w świecie służb związanych z bezpieczeństwem. Alain Formaggio wyjaśnia nam podstawy tej nowej dyscypliny.

Karate-Bushido: Alain, jak doszło do utworzenia FFTS z Robertem Paturelem?

Alain Formaggio: w 1986 Robert Paturel wyjechał do Los Angeles, aby promować francuski boks. Kierował kursem treningowym w Academy of Dan Inosanto (Akademia Dana Inosanto) ucząc instruktorów. Celem było zorganizowanie Światowego Pucharu Francuskiego Boksu. Z tego powodu Robert odwiedził policję w Los Angeles, będąc sam oficerem policji i odkrył użycie tonfy w LAPD (Los Angeles Police Department). Jako uprawiającemu sztuki walki pomysł wprowadzeni użycia tonfy przez policję francuską przyszedł szybko. Po powrocie do Francji, Robert zaczął zapoznawać się (ćwiczyć) z tonfą wraz z kilkoma przyjaciółmi. Jednym z nich byłem ja (byłem asystentem Roberta we Francuskim Boksie). W 1993 utworzyliśmy FFTS (French Formation of "Tonfa Sécurité").

K.B.: Co jest celem tego związku?

A.F.: Promowanie tonfy przede wszystkim wśród sił policyjnych: narodowych sił zbrojnych policji, żandarmerii, miejskich sił policjii i wszystkich służb związanych z bezpieczeństwem, zarówno publicznym jak i prywatnym. W 1996, do tonfy dodaliśmy krótką pałkę (faktycznie używana jest pałka teleskopowa) oraz całą część samoobrony bez użycia broni. W związku z tym nauczamy trzech dyscyplin: tonfy, pałki (pałka teleskopowa) i samoobrony bokserskiej (self-defense boxing), opartych na tych samych zasadach. Ujęliśmy cykl nauczania w cztery poziomy: pierwszy poziom- uniki i poruszanie się; drugi poziom- kontrowanie i rozbrajanie; trzeci poziom- kontrolowanie przeciwnika na ziemi; czwarty poziom- techniki zaawansowane. Ten cykl nauczania prowadzony jest przez ponad cztery weekendy, w ilości 6 godzin dziennie. Daje to 12 godzin na każdy poziom. Dla nas, służb związanych z bezpieczeństwem, celem nie jest zabicie przeciwnika, jak w sztukach walki, lecz kontrola na ziemi oraz oddanie przestępcy prawnym władzom, zachowując maksymalnie nietykalność fizyczną.

K.B.: Czy tonfa została przyjęta przez CRS (Republican Companies of Security)?

A.F.: Tak, w 1994, tonfa została przyjęta przez CRS (CRS: brygady przeciw zamieszkom); narodowe siły policji przyjęły ją w 1996. Robert Paturel i ja szkoliliśmy pierwszych instruktorów CRS w 1994, a narodowych sił policji w 1996 roku.

K.B.: Czy w Stanach Zjednoczonych wiele jednostek policji używa tonfy?

A.F.: 54 na 100 oficerów amerykańskiej policji jest wyposażonych w tonfę. W USA jest miejska policja: każde miasto przyjęło własny program. Tonfa jest bardzo rozpowszechniona, szczególnie w Kalifornii.

K.B.: Co jest interesujące i charakterystyczne w tonfie?

A.F.: Pierwszą interesującą rzeczą jest to, że stanowi przenośną minitarczę. Kiedy oficer policji lub pracownik bezpieczeństwa zostaje zaatakowany przez złapanie, uderzenia pięścią, kopnięcia, musi obronić się własnymi rękami. Jeśli jest atakowany rewolwerem, może użyć własnego rewolweru do obrony. Dla wszystkich broni, które nie są broniami palnymi (nóż, pałka, brzytwa, śrubokręt, kij...) tonfa stanowi idealną broń pośrednią między rękoma i rewolwerem. Dla oficerów policji jest to broń przeciwzaczepna, dająca możliwość obronienia się i ochronienia przed białą bronią.

K.B.: Jak wielu ludzi trenujecie od momentu utworzenia waszego związku?

A.F.: Trenujemy w przybliżeniu 500 instruktorów i około 3000 członków rocznie. W tym roku utworzymy międzynarodowy związek promujący tonfę, pałkę i samoobronę wśród sił policji. Będziemy także rozpowszechniać wideokasetę z naszą metodą. Ponadto w tym roku powinna zostać opublikowana książka poświęcona tonfie.

K.B.: Czy wasze kursy zarezerwowane są dla zawodowców, czy są otwarte dla wszystkich?

A.F.: Przyjmujemy przede wszystkim służby związane z bezpieczeństwem, ale także adeptów sztuk walki. Po prostu nie chcemy trenować chuliganów. Zainteresowane osoby mogą napisać do nas i przysłać swój adres zwrotny. W każdym razie, nasza formacja jest oparta tylko na obronie przeciw agresji. Ponadto, zawsze pracujemy z określoną etyką: bez uderzeń w punkty witalne (ani na głowie ani w innych okolicach). Jeżeli uderzenie jest konieczne, zadawane jest w bezpieczne powierzchnie: ramiona i nogi w szczególności. Jeszcze raz, dla nas, celem jest unieszkodliwienie przeciwnika unikając uszkodzenia go.

K.B.: Jakie są różnice w ćwiczeniu tonfy w okinawskim Kobudo?

A.F.: Postawowa, okinawska tonfa jest drewniana, podczas gdy nasza jest zrobiona z metalu. Rozmiar również nie jest taki sam: 50 cm okinawska a 60 nasza tonfa. W Kobudo jest używana para tonf, podczas gdy w naszych warunkach używana jest jedna. W końcu jak już powiedzieliśmy cel nie jest taki sam: na Okinawie walczący dąży albo raczej dążył do tego, by zabić poprzez atakowanie punktów witalnych, gardła, skroni, etc... My, początkowo dążymy do ochronienia się, następnie do rozbrojenia atakującego, w końcu do unieszkodliwienia napastnika bez naruszenia go. Używamy tylko bardzo prostych i efektywnych technik, które dają maksimum bezpieczeństwa i są przyswajalne w ciągu kilku godzin ćwiczeń. Wkrótce otworzę salę na terenie Paryża, gdzie kursy będą bezpłatne dla służb związanych z bezpieczeństwem, a dla innych opłata będzie zredukowana.

FFTS jest owocem pracy dwóch osób, których kwalifikacje umożliwiają rozpowszechnianie i rozwój koncepcji i technik Bezpiecznej Tonfy:
Robert Paturel, oficer policji, sześciokrotny Narodowy Mistrz Francji we Francuskim Boksie, Mistrz Europy (1984), otrzymał stopień naukowy Oficjalnego Profesora Francuskiego Boksu, pionier Bezpiecznej Tonfy, Prezydent FFTS.
Alain Formaggio, instruktor i oficer policji (sport i strzelanie), otrzymał stopień naukowy Oficjalnego Profesora Francuskiego Boksu, twórca FFTS.

Niewątpliwym atutem policyjnej tonfy jest jej wszechstronność w stosunku do konwencjonalnej gumowej pałki używanej przez milicję. Chciałbym wymienić moim zdaniem negatywne i pozytywne opinie na temat tego przyrządu.

1 - czas nauki i sposób nauczania.
Specyfika użycia tonfy powoduje, że czas nauki musi być dłuższy niż w przypadku konwencjonalnej pałki. Głównym problemem jest nauka ruchów zamachowych, charakterystycznych dla tej broni. Częstym błędem jest nauczanie posługiwania się tonfą tylko jedną ręką. Jej ciężar oraz dynamika ruchów są powodem wielu kontuzji. W służbach mundurowych często używa się broni wykonanej przez rzemieślników, którzy nie mają pojęcia o jej przeznaczeniu. Tonfa jest źle wywarzona, za ciężka oraz źle przylegająca do dłoni.

2 - zastosowanie.
Jak już wspomniałem wcześniej, większość technik opiera się na ruchu rotacyjnym, odśrodkowym. Nasze prawo nie dopuszcza do użycia wielu technik, które stanowią osnowę szkoleniową tego typu broni. Ma to swoje uzasadnienie i rację bytu, ale w procesie szkolenia wyeliminowanie tych technik nie pozwoli na pełne poznanie broni.

Jeżeli jednak proces treningowy jest wykonany (głównie systematyczność i poprawne nauczanie technik) prawidłowo posługiwanie się tym przyrządem może przynieść wiele korzyści. Tonfę można użyć nie tylko w celach prewencyjnych, ale również jako wielofunkcyjny przedmiot.

Teoria i metodyka treningu

Tonfę ze względu na swoją budowę można używać na kilka sposobów: uderzenia trzema końcami, dzwignie czy duszenia poprzez naciski przyrządem.
Ogólnie posługiwanie się tonfą policyjną można podzielić na kilka grup technik:

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.