Kolorowy napis z ideogramami: Świat Nei Jia

NR 15 (GRUDZIEŃ 2000)

Yiquan

PINGBU PINGTUI SHILI
Andrzej Kalisz

yiquan@yiquan.com.pl
http://www.yiquan.com.pl

Shi li służy badaniu w ruchu działania owej specyficznej "siły", rozwijanej w głównej mierze dzięki ćwiczeniom jiji zhuang - pozycji bojowych. W ruchu staramy się zachować takie same odczucia jakie osiągamy ćwicząc zhan zhuang. Czujemy "siłę", w każdej chwili gotowi do jej użycia. Postronny obserwator, widząc adepta yiquan wykonującego shi li, sądzić może, że jest to taijiquan (t'ai chi ch'uan). Stosuje się tu tak samo powolne (nawet wolniejsze), płynne i delikatne ruchy, "jak rozwijanie nici z jedwabnego kokona". Ciało musi poruszać się jako skoordynowana całość. W odróżnieniu jednak od taijiquan, w yiquan nie występują złożone, skodyfikowane formy. Trening polega na wielokrotnym powtarzaniu pojedynczych ruchów. Na wyższym etapie nauki różne ruchy można łączyć w dowolny sposób (w swego rodzaju formy improwizowane). Podobnie jak w zhan zhuang, szuka się tu siły w rozluźnieniu. Oznacza to w istocie nie całkowite rozluźnienie, ale niemal rozluźnienie - użycie bardzo niewielkiej siły. By to osiągnąć, adept z jednej strony musi pozostawać zrelaksowany, a z drugiej wyobrażać sobie, że jego ruchy napotykają pewien opór (na przykład, że do naszych palców przyczepione są sprężyny, drugim końcem zaczepione np. o odległe drzewo i sprężyny te najpierw rozciągamy, a następnie ściskamy). Nie możemy się jednak napinać, używając nadmiernej siły. "Używamy umysłu, a nie siły". Im wolniej poruszamy się w shi li, tym lepiej, tym większe korzyści odnosimy. Określić to można jako "poszukiwanie bezruchu w ruchu". Poruszamy się, jednocześnie w każdej chwili gotowi do zatrzymania się lub zmiany kierunku ruchu - "Poruszaj się jak gdybyś chciał się zatrzymać, ale nie zatrzymuj się". Na wyższym etapie przechodzi się do mentalnego "poszukiwania szybkości w powolności". Istnieje wiele różnych ćwiczeń shili, wykonywanych w pozycji pingbu (stopy rozstawione na szerokość barków), dingbabu (podstawowa pozycja "bojowa") i w ruchu (w połączeniu z moca bu - krokami).

Tutaj chciałbym przedstawić Czytelnikom jedno z najprostszych ćwiczeń z grupy shili - pingbu pingtui shili.

Stań w pozycji ze stopami rozstawionymi na szerokość barków i lekko rozchylonymi na zewnątrz, jak w ćwiczeniu chengbao zhuang (opisanym w magazynie "Świat Neijia" nr 11). Podstawowa pozycja nóg i tułowia jest taka sama jak w chengbao zhuang. Zachowane powinny być także podobne odczucia. Ramiona w pierwszej fazie pozostaw swobodnie opuszczone.

Wyobraź sobie, że stoisz w wodzie. Pochyl całe ciało nieznacznie do przodu i staraj się jednocześnie odczuć towarzyszący temu opór wody. Następnie wykonaj ruch ciała do tyłu, powracając od pionu, tym razem odczuwając opór wody od tyłu. Przeniesienie ciężaru ciała następuje w zakresie 70% na tylnej części stopy do 70% na przedniej części stopy.

Podczas ruchu do przodu następuje lekkie prostowanie nóg w kolanach, jak gdyby odpychanie się od podłoża piętami. Czubek głowy prze do góry i jednocześnie masz uczucie jak gdyby rozciągane były dwie sprężyny - rozpostarte pomiędzy czubkiem głowy, a obydwiema piętami.

Następnie biodra lekko wycofują się i przysiadają. Masz uczucie, jakbyś przysiadał na sprężystej desce, która stawia opór. W tym samym czasie następuje napieranie całym ciałem do tyłu i odczuwasz opór wody, który temu towarzyszy.

Podczas napierania ciałem do przodu i prostowania nóg naturalnie następuje zbliżanie się do siebie kolan. Wyobraź sobie, że pomiędzy kolanami znajduje się sprężyna, która jest wówczas ściskana. Natomiast gdy ciało przysiada i napiera do tyłu, kolana się oddalają i występuje odczucie rozciągania sprężyny lub gumy pomiędzy kolanami. Jeszcze lepiej jest wyobrazić sobie cały szereg sprężyn, rozpostartych poprzecznie nie tylko między kolanami, ale także udami i podudziami.

Wykonaj ruch ciała do tyłu i zatrzymaj się. Teraz wyobraź sobie, że woda w której stoisz sięga ci do okolic splotu słonecznego. Na powierzchni wody unosi się deska, na której umieszczasz swoje przedramiona i dłonie. Dłonie skierowane są wnętrzem do dołu. Palce dłoni niemal wyprostowane, lekko tylko zgięte i jednocześnie lekko rozpostarte, jak gdyby znajdowały się między nimi małe sprężyste kuleczki. Odległość pomiędzy dłońmi wynosi ok. 2-3 szerokości dłoni. Łokcie znajdują się poniżej nadgarstków i są jednocześnie skierowane lekko na zewnątrz. Twoje nadgarstki znajdują się około jednej stopy przed klatką piersiową (podobnie jak w ćwiczeniu chengbao zhuang).

Gdy zaczynasz ruch ciała do przodu (odczuwając opór powstrzymujący ten ruch) i jednocześnie prostujesz nogi w kolanach (rozciągając wyobrażone sprężyny między czubkiem głowy a piętami) oraz ściskasz wyobrażone sprężyny między nogami, wówczas zacznij ruch przedramion i dłoni do przodu, jakbyś odsuwał od siebie deskę unoszącą się na powierzchni wody. Jednocześnie kończysz ruch ciała do przodu i prostowanie ramion (zachowując do końca pewne ugięcie ramion w łokciach).

Gdy napierasz ciałem od tyłu, przysiadając na wyobrażonej sprężystej desce i rozciągając wyobrażone sprężyny między nogami jednocześnie uginasz ramiona, przyciągając do siebie wyobrażoną deskę unoszącą się na powierzchni wody.

Pingtui 1 Pingtui 2

Zbigniew Nejtardt w ćwiczeniu pingbu pingtui shili

Wyobraź sobie, że do czubków palców przyczepione są sprężyny, które drugimi końcami zaczepione są o drzewo lub ścianę w oddali. Gdy wykonujesz ruch napierania ciałem do przodu i prostowania ramion (odsuwania od siebie deski), jednocześnie wyobraź sobie, że czubkami palców ściskasz te sprężyny. Następnie zaś, gdy napierasz ciałem do tyłu i uginasz ramiona, przyciągając do siebie deskę, jednocześnie rozciągasz sprężyny przyczepione do czubków palców.

Podczas ruchu do przodu lekko naciskaj wyobrażoną deskę, jakbyś chciał wcisnąć ją pod powierzchnię wody. Podczas ruchu do tyłu wyobraź sobie natomiast, jakby ta deska kleiła się do twoich przedramion i dłoni i jednocześnie do wody, która się od nią znajduje. Wykonujesz wówczas lekko zaznaczony ruch jakbyś chciał tę deskę unieść, a woda "klejąc się" do deski nie pozwalała na to.

Wyobraź sobie, że pomiędzy Twymi ramionami rozpostarte są poprzecznie sprężyny - między odpowiadającymi sobie punktami na obu ramionach - im więcej tych sprężyn tym lepiej. Gdy wykonujesz ruch do przodu, jednocześnie masz uczucie ściskania sprężyn między ramionami. Gdy wykonujesz ruch do tyłu, jednocześnie masz uczucie rozciągania sprężyn między ramionami.

Podsumowując: gdy głównym ruchem jest ruch do przodu, jednocześnie następuje nacisk w dół i do wewnątrz. Gdy głównym ruchem jest ruch do tyłu, jednocześnie następuje unoszenie i rozciąganie na zewnątrz.

W końcowej fazie ruchu ramion do tyłu następuje pewne minimalne skręcanie obydwu dłoni do wewnątrz (ograniczone choćby przez sprężyny przyczepione do końców palców). Można sobie wyobrazić że towarzyszy temu pewien opór, jakby tarcie dłoni o deskę. W pierwszej fazie ruchu do przodu następuje ruch odwrotny i również towarzyszy mu uczucie oporu.

Należy zwrócić uwagę, by wszystkie ruchy były skoordynowane, zaczynając się i kończąc w tym samym czasie. Chociaż wyobrażamy sobie opory towarzyszące wszystkim ruchom, jednocześnie staramy się nie usztywniać. Użycie siły powinno być bardzo delikatne i rozłożone równomiernie na wszystkie części ciała. Powinieneś wykonywać ćwiczenie powoli i uważnie, by nie utracić odczucia sił i mieć świadomość, czy całe ciało bierze udział w ruchu, czy wszystkie jego części "otrzymują siłę" (de li). Wszelkie wyobrażenia sprężyn, gum, wody itp. pełnią tylko funkcję pomocniczą. Nie są celem samym sobie, a tylko pomocą dla prawidłowego odczucia sił. Mówi się, że należy dążyć "od abstrakcji do konkretu", gdzie "abstrakcja" to wspomniane wyobrażenia, a "konkret" to prawidłowe odczucia.

Opisane tu ćwiczenie jest jednym z najprostszych z grupy shi li. Nie należy go jednak w żadnym wypadku lekceważyć. Daje ono bowiem podstawę dla bardziej zaawansowanego treningu yiquan.

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.