magazyn Świat Nei Jia
NR 41 (GRUDZIEŃ 2005)

Aikido

STRUKTURA SHU, HA, RI I POZNANIE SHOSHIN
Chiba Sensei

sdaikikai@aol.com
www.usafwr.org/sandiego/index.htm

tłumaczył Szczepan Janczuk

Chiba Sensei

Pomiędzy słowami, których zwykle używamy i przypuszczalnie rozumiemy są takie, których niejasne i ukryte znaczenie odkrywamy dopiero wtedy, gdy zwrócimy uwagę, by je zdefiniować.

Być może wyraz "Shoshin", który jest najczęściej używany przez ćwiczących sztuki walki, jest jednym z nich. Wiadomo, że Budo (sztuki walki) zaczynają się i kończą z Shoshin. W związku z tym Budo nie może być zrozumiane bez jasnej definicji znaczenia Shoshin. Poniżej znajduje się opis znaczenia dwóch wyrażeń reprezentujących Shoshin:

"Sho" znaczy pierwszy lub początek; "Shin" znaczy umysł, duch, lub postawa (nie w znaczeniu fizycznym) i może być przetłumaczone jako "umysł początkującego". To wskazuje na umysł (ducha, postawę) kompletnie początkującego, kiedy zaczyna on ćwiczyć Budo. Jest on charakteryzowany przez skromność, szczerość, czystość i głód w poszukiwaniu drogi.

W Japonii dyscyplina Budo jest powszechnie postrzegana jako surowa i ciężka, wymagająca wielu lat treningu, aby osiągnąć mistrzostwo.

W Shoshin można znaleźć ducha wytrzymałości, poświęcenia się, przywiązania, i samokontroli. Dlaczego Japończycy widzą Budo w ten sposób? (w przeciwieństwie do postawy Amerykanów, którzy ogólnie stawiają przyjemność i zabawę na pierwszym miejscu).

Japończycy rozumieją, że jest niemożliwym opanować mistrzowsko daną sztukę walki, bez determinacji podczas wielu lat treningu, nie przechodząc przez rożne fazy rozwoju i nie docierając do własnych fizycznych granic wytrzymałości, a czasem nawet poza nie. Japończycy również wierzą, że całkowitym dopełnieniem fizycznego mistrzostwa w danej sztuce, jest przeżycie duchowe, które może wznieść kogoś jeszcze wyżej (w tym mistrzostwie). Stan osiągnięty poprzez takie duchowe przeżycie, najwyższy poziom Budo, jest często określany jako Mushin, lub stan Nie-Umysłu.

Stan ten obrazowany jest przez czyste lustro odbijające wszystko, dokładnie tak, jak to wszystko wygląda. Stan Nie-Umyslu odbija wszystko, co przed nim przechodzi, wchodzi czy wychodzi, bez interferencji woli lub samo narzuconego punktu widzenia.

Aczkolwiek, istnieje ważna różnica pomiędzy statycznym lustrem i tym aktywnym stanem umysłu. Aktywny umysł odpowiada spontanicznie i jednocześnie, aby odbić obraz bez przywiązywania się do niego osobiście lub interferencji, dobro czy zło, zysk czy strata, życie czy śmierć.

To, co utrudnia osiągnięcie takiego stanu to fakt, że wymaga się fizycznego ruchu (techniki), aby jednocześnie towarzyszyć umysłowi odpowiadającemu na odbijające obrazy.

Stan umysłu jak czyste lustro lub jak Nie-Umysł, może być osiągnięty za pomocą dyscypliny duchowej, jak np. medytacja.

To co czyni Budo wyjątkowym to to, co znajdujemy w jednoczesnym i w nierozerwalnym związku umysłu i fizycznego ruchu (techniki). Ten poziom treningu jest znany jako Miecz-Bez-Umysłu albo Miecz-Bez-Formy, jest nawet znany jako Miecz-we-Śnie (Marzeniu).

Tylko wtedy, kiedy ten poziom rozwoju jest osiągnięty, sztuka walki danego człowieka jest uznana za kompletną. Shoshin jest umysłem lub postawą jakiej się wymaga od kogoś, kto by chciał się czegoś uczyć. Zawiera szczerość, skromność, otwartość, wytrzymałość, poświęcenie i samokontrolę wolne od własnej woli, oceniania czy dyskryminacji. Jest jak kawałek czystego białego jedwabiu nim się go zafarbuje.

Jest to również ważny warunek na pierwszym poziomie, kiedy początkujący uczy się podstaw dokładnie, punkt po punkcie, linia za linia, z niezachwianą wiarą w nauczanie. Jakkolwiek również, Shoshin jest stanem umysłu wymaganym u początkującego, musi być również obecny w każdej fazie rozwoju. Przejawy Shoshin wtedy zależą od statusu danego człowieka, zależnie czy jest to początkujący, średniozaawansowany lub zaawansowany student.

Najważniejsze, że dany człowiek staje się całkowicie jednym ciałem wewnątrz i na zewnątrz, aby w końcu rozwinąć umyśl Nie-Umysłu. Takie jest dopełnienie treningu Budo. Determinacja, aby ściśle zachować umysł początkującego, jest kluczowym faktorem w dopełnieniu studiów danego człowieka. Ale jakże trudno jest to zrobić! Ta determinacja jest niezwykle narażona na zniszczenie przez sławę, pozycję, stopień lub znika poprzez wywyższanie się i zarozumiałość.

Jak wszystko inne, Shoshin napotyka i doświadcza różnorodne wyzwania i może osłabnąć, cofnąć się lub kompletnie się załamać. Może stać się również czystsze i silniejsze. Jest rzeczą absolutnie witalną utrzymywać ścisłą, samo analizującą się postawę w czasie studiowania, aby zapobiec cofaniu się lub załamaniu Shoshin. Jest koniecznym bycie zdecydowanym, by wychodzić z kryzysu nie tylko raz, ale dwa, trzy razy, aby nadal je posiadać.

Strata Shoshin oznacza zakończenie rozwoju, a to prawie zawsze zdarza się, gdy dany człowiek tego nie rozpoznaje. Jest to charakterystyczne dla straty Shoshin. Jest to zarówno sygnałem jak i rezultatem ludzkiej arogancji. Jeśli arogancja jest głównym powodem straty Shohin, skromność - jej przeciwieństwo jest konieczna do zachowania go. Skromny umysł rozpoznaje "głębokość/bogactwo" Drogi, zna lęki, jest świadomy istnienia czegoś poza realnością każdego człowieka, jednocześnie kontynuuje wspomaganie rozwoju wewnętrznego danego człowieka. Shohin jest również ideą mocno związaną z negowaniem samego siebie, podczas gdy arogancja jest zbudowana na niewykształconym samo potwierdzaniu się, i powierzchownym samo zapewnianiu się.

W pewnym sensie samozaparcie (samo negacja) działa jako stymulator do narodzenia prawdziwego bogactwa serca. Paradoksalnie, podczas kiedy negowanie samego siebie zwiększa się, zastanawianie się nad i rozumienie natury ludzkiej się pogłębia.

Ogólnie rzecz biorąc, różnica pomiędzy Amerykanami i Japończykami powstaje w kwestii, czy ciężka praca, czy też przyjemność/zabawa ma być oczekiwana podczas studiowania Budo.

Jest to w znacznym stopniu spowodowane różnicą pomiędzy dwoma kulturami. Ciągle pozostaje mocny wpływ średniowiecza we wszystkich japońskich tradycyjnych dyscyplinach artystycznych, również w Budo, również w obecnej japońskiej świadomości.

To prace Yoshikawy nad Miyamoto Musashi spowodowały, że życie Musashi jest głęboko doceniane przez Japończyków. Stał się on obecnie szeroko znanym narodowym bohaterem. Nie stało się tak wyłącznie dzięki wysokiej ocenie jego doskonalej sztuki walki mieczem, ale również dzięki uznaniu dla jego surowej drogi życia, która tkwi głęboko w japońskiej podświadomości. Podobny respekt można znaleźć w podejściu Japończyków do O`Sensei - Założyciela Aikido. Pomimo różnic pomiędzy Musashi i O`Sensei (wpływ Zen silnie charakteryzuje życie Musashiego, podczas gdy szintoizm wpłynął na O`Sensei) co jest wspólne dla tych dwóch gigantycznych indywidualności to głębokość ich samo negacji. Jest konieczne zwracanie szczególnej uwagi na głębokość tej samo negacji, ponieważ przyczynia się ona do narodzin nawet silniejszego samo potwierdzenia. Sama negacja jest życiową siłą przyczyniającą się, paradoksalnie, do rozwoju człowieka. Poprzez samo negację można osiągnąć kosmiczna świadomość i osiągnąć większe samopoznanie poprzez przekroczenie ograniczeń ego.

Ten proces jest podstawą do 1 stopniowego rozwoju struktury jaki jest zwykle oczekiwany w tradycyjnych dyscyplinach artystycznych, w tym również w aikido. Jednak zanim wejdę głębiej w ten temat, chciałbym nieco wyjaśnić znaczenie Kata.

Studiowanie i samodyscyplina w Kata są zasadniczymi i ogólnie rozumianymi metodami jakie można znaleźć w tradycyjnych japońskich sztukach, takich jak ceremonia herbaty, ikebana, malarstwo, kaligrafia, taniec, teatr i Budo. Kata zostało przetłumaczone na angielski jako "forma".

Aczkolwiek forma pokrywa tylko jedną cześć większej całości, ograniczając ją do fizycznego wyglądu Kata. Podczas gdy forma pokrywa tylko fizyczna część całości, widzialna część Kata, jest też inny element, który z tym współdziała, którego natura jest niewidzialna fizycznie.

To jest wewnętrzna energia związana z przepływem świadomości (Ki). Są szkoły, które można znaleźć w starych zapisach Budo, opisujące Kata jako Prawa Energii (lub Porządek Energii). Jak widać, znaczenie Kata nie ogranicza się wyłącznie do fizycznego wyglądu. Ten wygląd może być nauczany i przekazywany poprzez używanie racjonalnego wysiłku, jako że jest on widoczny. Natomiast wewnętrzna część wymaga kompletnie innej perspektywy i umiejętności, aby ją opanować po mistrzowsku. Ponieważ nie może być widoczna fizycznie, nie może być nauczona, lecz musi być odbierana przez inne zmysły i poprzez czucie. Na przykład Ki, jako przejaw kontroli i przepływu świadomości, współpracuje razem z fizyczną energia wewnątrz i na zewnątrz ciała w Kata.

Jest mocno związana z jakością i kombinacją przeciwstawnych elementów, które się uzupełniają i wymieniają: czystość - nieczystość, jasność - ciemność, pełność - pustka, skurcz - rozciągnięcie, aktywność - pasywność, sztywność - miękkość, lekkość - ciężkość, wybuchowość - spokój, szybkość - powolność, itd.

Kata powstają jak forma organiczna życia, kiedy dwa elementy przeciwstawne, wewnątrz i zewnątrz razem z przeciwstawnymi elementami, są harmonijnie jednoczone w potrzebie wojennej. Wtedy Kata oddycha, pojawia się, staje się i umiera w momencie wykonania. Należy wtedy pozwolić mu (Kata) odejść (w sensie zapomnieć). Co więcej, to co wyróżnia Kata, to to, że jest głęboko kształtowane przez daną szkołę, szczególnie przez założyciela szkoły, jak również przez kolejne osobowości (osobistości) danej szkoły i ich doświadczenia. W końcu krystalizuje się jako szczególna filozofia, która jest przekazywana dalej przez spadkobierców. To jest serce szkoły. W swojej oryginalnej formie, Kata jest opisywane jako poruszanie się w walce(przeciwko nieprzyjacielowi) i jest dokonaniem i wspólną istotą każdej szkoły. Jest rezultatem poszukiwań efektywności, ekonomii i racjonalnego myślenia w każdej dowolnej sytuacji. Będąc wystawionym na trening Kata, wg metodologii unikalnej dla danej szkoły (lub nauczyciela) przez lata, można nauczyć się form fizycznych i wewnętrznego porządku energii jak również zostać przenikniętym przez serce danej szkoły.

Mimo, że podstawy treningu aikido są oparte na powtórzeniach Kata, jego podejście jest dużo bardziej liberalne i bardziej elastyczne niż innych starych szkół klasycznych. Można powiedzieć, ze jest to Kata wybiegające daleko poza (ponad) Kata. Powodem takiego stwierdzenia może być przede wszystkim pozytywny fakt, że Aikido przyciąga daleko większą różnorodność ludzi w porównaniu z innymi dyscyplinami Budo.

Z drugiej, negatywnej strony, to przyczynia się do powierzchownego zalewu indywidualizmu. Drugi powód może być taki, że Założyciel, wielokrotnie transformował i zmieniał swoją sztukę i w szczególności jej fizyczny wygląd. Te zmiany odpowiadały zmianom w jego osobistym rozwoju i wieku. Bez wątpienia, właśnie dlatego widzimy różnorodne style Kata lub rożne sposoby wyrażania istoty sztuki pomiędzy jego kontynuatorami. Ci studenci ćwiczyli u Założyciela w rożnych okresach jego życia. Ten ciągły rozwój Aikido wyraźnie zawdzięczamy niekończącym się poszukiwaniom Założyciela na Drodze, poszukiwaniom z których nigdy nie był zadowolony. Najlepszym sposobem jakim mógłbym wyrazić jego podejście w tym względzie jest to, co on zwykł mówić swoim następcom, że jeśli oni pójdą do przodu 50 kroków, on pójdzie 100. Jestem przekonany, że to był jego prawdziwy zamiar, aby w ten sposób podtrzymywać na duchu swoich młodych zwolenników (studentów).

Mimo, że wygląda na to, że jest różnica w podejściu do Kata pomiędzy Aikido i innymi sztukami, osiągniecie doskonałości (w Kata) nadal posiada istotną wagę w naszych studiach. Dlatego może być przydatne opisanie trzech kolejnych etapów pojawiających się w studiowaniu tradycyjnych sztuk istniejących w Japonii. Niektóre z nich objaśnię, mając nadzieję, że ta wizualizacja pomoże czytelnikowi je zrozumieć.

Pierwszy etap jest znany jako "Shu" i może być przetłumaczony jako: chronić, bronić, strzec, być posłusznym, obserwować, pozostawać przy, być wytrwałym, być rzetelnym/zgodnym z rzeczywistością. Z tych definicji wynika, że cechami tego szczególnego etapu mogą być: chronić (poprzez nauczanie), będąc bronionym (przez nauczanie), być posłusznym porządkowi (nauczania), obserwacja (nauczania), mieć otwarte oczy na (nauczanie). Jak można zauważyć, są dwa czynniki, jeden natury subiektywnej, drugi obiektywnej. Na przykład: chronić (poprzez nauczanie), będąc bronionym (przez nauczanie), być strzeżonym (przez nauczanie), wszystkie odnoszą się do obrony przeciw zewnętrznym, negatywnym wpływom i do obrony przeciw popadnięciem w niebezpieczeństwo i spowodowanie błędów. Są to wszystko obiektywne czynniki.

Z drugiej strony, być posłusznym porządkowi (nauczania), obserwacja (nauczania), mieć otwarte oczy na (nauczanie), wszystkie one są subiektywnymi, wewnętrznymi czynnikami. Technicznie, co jest charakterystyczne na tym etapie, to uczenie się i wpajanie ciału podstaw poprzez powtarzanie Kata, dokładnie tak jak są prezentowane, bez wpływu woli, opinii, lub oceniania, ale za to z całkowitym otwarciem i skromnością. Jest to ważny podstawowy okres uwarunkowywania zarówno fizycznego jak i mentalnego, gdzie wszystkie konieczne warunki są ostrożnie przygotowywane do następnego etapu. Fizycznie, to jest czas, gdy rożne części ciała są ćwiczone; stawy, mięśnie, kości, postawa ogólna, jak ustawić dolna część ciała scentrowaną przy pomocy talii, używanie grawitacji i jej kontrola, równowaga w użyciu rąk i nóg itd.

Mentalnie wtedy uczymy się jak skoncentrować uwagę na każdej szczególnej części ciała w dowolnym czasie, jak wytworzyć wewnętrzną energię i jej naturalny przepływ poprzez użycie mocy wyobraźni. Następnie student uczy się, co to jest wiara, zaufanie, respekt, wytrzymałość, skromność, poświęcenie i odwaga, wszystko to jest uważane za cnoty Budo. Nie ma wyznaczonego czasu jak długo zabiera przejście przez ten etap. Wszystko zależy od siły, jakości, możliwości i zręczności zarówno studenta jak i nauczyciela. Ogólnie mówiąc nie powinno to trwać zbyt długo, powiedzmy od 3 do 5 lat, zakładając, że student ćwiczy gorliwie, codziennie i trening jest jego naczelnym celem w życiu w tym czasie. Etap, który następuje nazywa się "Ha". Definicje Ha można przetłumaczyć jako zrywać, rozrywać, łamać, kruszyć, niszczyć, gwałcić, przechodzić, otwierać, wybuchać. Jak te definicje pokazują, to jest raczej dynamiczny etap w swoim charakterze i silnie kieruje się w kierunku negowania i zaprzeczania. Paradoksalnie prowadzi on stopniowo do samo-potwierdzenia.

Etap Shu, opisany powyżej, jest skoncentrowany wokół zaprzeczenia indywidualizmu. To, co on następnie rozwija, to etap samo-potwierdzenia, który jest konstruowany na bazie zaprzeczania pierwszego etapu. Otwiera się teraz nowy horyzont. To wymaga kompletnie innego postrzegania, aby zrozumieć całe znaczenie tego, co się dzieje w tym czasie. Bez dwóch zdań, ten etap wymaga ostrożnych przygotowań zarówno przez nauczyciela jak i studenta. Siła nauczania jak i głęboka intuicja i rozpoznanie potencjału studenta przez nauczyciela oraz gorliwa nauka jako odpowiedź na nauczanie są niezbędne.

Nie jest to powierzchowne samo-zapewnianie się czy indywidualna poza, ponieważ jego siła pochodzi z przejścia poprzez ogień samo-negacji. Technicznie jest to etap, gdzie jest wymagane przerobienie i przestawienie tego, czego uczył nauczyciel. To zawiera eliminacje wszystkiego, co niepożądane, niekonieczne lub niepotrzebne i pozwala nowym elementom być pokarmem dla rozwoju. Te zmiany są oparte na prawidłowym rozpoznaniu samego siebie łącznie z otaczającymi warunkami, takimi jak temperament, osobowość, styl, wiek, płeć, waga, wzrost i siła ciała.

Jest to etap, kiedy duchowo i mentalnie jest konieczne mieć niezwykle wyostrzony umysł badania i samo refleksji. Więcej niż cokolwiek innego, jest wymagane osiągnięcie prawdziwego i niewzruszonego rozumienia samego siebie jako indywidualności. Innymi słowy, jest konieczne posiadać jasną wizję własnych możliwości i najlepszej drogi do stymulowania ich. Może to wymagać porzucenia lub zaprzeczenia tego, co do tej pory było pewnikiem lub silą w czyjejś sztuce. Na tym etapie, w szczególności, zyskiwać nie koniecznie znaczy być twórczym, ale często znaczy tracić lub porzucać i to odgrywa ważną rolę w tym procesie. Jest to rzeczywiście trudna rzecz, którą się trzeba zajmować i student często nie widzi potrzeby, aby się tym zajmować ze względu na brak prawdziwej intuicji lub odwagi. Jako część natury ludzkiej jest to rzeczywiście trudne, zaprzeczyć temu, co się już ma, szczególnie jeśli jest to postrzegane jako dobra część tego, co się posiada. To jest moment, w którym większość ludzi grzęźnie i przestaje się rozwijać.

Jest to sprawa intuicji i postrzegania w relacji prawdziwego poznania samego siebie. W procesie rozwoju ludzkiego ten etap jest nadal etapem dziecka i młodości, dlatego odbywa się pod opieka nauczania Mistrza. Inna, bardzo szczególna część tego etapu, to przejście z kompletnej pasywności poprzedniego etapu do aktywnej odpowiedzialności za swój własny trening. Co się dzieje na tym etapie to to, że ten, który daje (ze strony nauczyciela - efekt zewnętrzny) i ten kto otrzymuje (ze strony studenta - wysiłek wewnętrzny) jednocześnie przyczyniają się do narodzenia indywidualności. Jest to dokładnie ten moment, kiedy ptak w jajku zaczyna rozbijać skorupkę z wewnątrz, a rodzice - ptaki pomagają mu rozbijając ją z zewnątrz. Jeśli czas jeszcze nie dojrzał, następuje śmierć małego ptaka. I tu znowu, nie ma oznaczonego czasu jak długo ten etap trwa. Ale mimo to, jest to ważny przejściowy okres.

Rozwój z dzieciństwa - młodości do kompletnego, w pełni dorosłego osobnika zachodzi tylko po tym etapie.

Końcowy etap jest znany jako "Ri". Definicje znaku jakim jest oznaczany to: separacja, odjazd, pozostawienie, oddzielenie, stawanie się wolnym, wyzwolenie się. Jak te definicje pokazują, jest to czas kończenia nauki. Dopełnienie (uzupełnienie) nauki odbywa się na tym etapie, aczkolwiek nie jest to jej kompletne zakończenie. Na tym etapie student staje się Mistrzem danej sztuki, jak również staje się osobowością kompletną, niezależną w sztuce. Oczywiście na tym poziomie musi on posiadać wszystkie wymagane umiejętności techniczne, wiedzę i doświadczenie, mieć dojrzałą osobowość. Duchowo i mentalnie nie jest on zależny od zewnętrznej pomocy czy przewodnictwa. Zależy on tylko od własnego, ciągłego poszukiwania. Jest to etap, gdzie dany człowiek może zacząć widzieć Umysł Bez Umysłu, Miecz Bez Umysłu, poprzez mglisty jeszcze horyzont. Nie ma potrzeby dodawać, że na osiągnięcie tego etapu potrzeba ogromnej ilości pracy i czasu studiów, nie da się tego określić słowami. To na tym etapie wyswobadzamy się z zewnętrznych zależności, również wyswobadzamy się od wpływu swojego Mistrza, aż kosmiczna świadomość, Umysł Bez Umysłu i Miecz Bez Umysłu się pojawią.

I to etap Shoshin ze swoim ciągłym rozwojem (wzrostem), który jest kluczem do osiągnięcia tego stanu. Przedstawiłem tutaj krótki opis Shu, Ha i Ri, z ich stopniowym rozwojem i strukturą. Jednakże te trzy etapy niekoniecznie ustawiają się w mechanicznej formie z jasnymi granicami miedzy nimi, ale ich stopniowy rozwój i przekształcanie się są w zasadzie zaświadczane przez certyfikat wydawany przez nauczyciela.

Odnosząc powyższy system do obecnego systemu stopni w aikido, etap Sho odnosi się do wszystkich stopni poniżej 3 dana, etap Ha, od 3 do 5 dana, etap Ri od 6 dana wzwyż. Oczywiście nie odnosi się to do stopni każdego aikidoki, zarówno z pozytywnych jak i negatywnych powodów. Reprezentatywność stopni jest często kwestionowana i czasem znajdzie się jakiś geniusz, który nie jest ograniczony przez żaden system. Ktoś, kto osiągnął etap Ri, jest postrzegany jako Mistrz sztuki. Staje się spadkobiercą Drogi i jest ucieleśnieniem sztuki dla wszystkich innych. Oczywiście, nadal jest on postrzegany jako młodszy w stosunku do własnego nauczyciela w linii przekazywania sztuki. Tym niemniej, jest on równy każdemu innemu mistrzowi (nawet własnemu nauczycielowi) w sensie odpowiedzialności w przekazywaniu sztuki innym.

I poprzez te ciągle przekazywanie odpowiedzialności, sztuka rozwija się poprzez następne pokolenia. Czy wyżej wymieniony system jest nadal praktykowany w dzisiejszym aikido w Japonii lub czy może on działać tutaj, w Stanach Zjednoczonych, gdzie kultura, styl życia i sposób myślenia są tak inne, to mnie w tej chwili nie interesuje. Jestem jednak przekonany, że ten system posiada nadal wielką wartość dla dzisiejszego społeczeństwa i przedstawia głęboki wgląd w rozwój rodzaju ludzkiego.

Co więcej, wyraźnie pokazuje odpowiedzialność nauczyciela i studenta, przez co przyczynia się do ustanowienia idealnych stosunków pomiędzy nimi. Jakiekolwiek zmiany nastąpią w amerykańskim Aikido w przyszłości, będzie niezbędny ścisły związek z Japonią. Nie ogranicza się to do poziomu technicznego, ale ma znaczenie raczej w szerszej, kulturalnej perspektywie. Kultura istnieje jako nurt wewnątrz sztuki, w której można znaleźć wiedzę, mądrość, doświadczenie, wgląd w ludzki rozwój poprzez fizyczny i duchowy trening.

Postrzegać wszystkie zmiany jako kreatywny rozwój jest pomysłem niebezpiecznym, szczególnie wtedy, gdy jest to oparte na pobieżnym zapewnianiu się o własnej kreatywności. Równie niebezpieczne jest zdecydowane żądanie niezależności sztuki z przyczyn politycznych lub rasowych, albo też kładzenie zbyt dużego nacisku na różnice pomiędzy dwoma krajami ("Wschód jest Wschodem, Zachód Zachodem..." - jest postawą radykalną). Jest to ważne, szczególnie dlatego, że amerykańskie aikido jako całość jest ciągle uznawane za młode. Zmiany są nie do uniknięcia i są naturalne. Jakkolwiek, jest nielogicznym myśleć wyłącznie o zmianach, a nie brać pod uwagę rzeczy, które się nie zmieniają. Zmiany pochodzą z różnic, a ich przeciwieństwo, rzeczy stałe, pochodzą z czegoś wspólnego i zjednoczonego pomiędzy różnicami, poprzez co wartość sztuki staje się uniwersalną regułą czy własnością rodzaju ludzkiego. To czy jakiś aspekt wymaga zmian czy też nie, wymaga uważnej oceny.

Ostatecznie to Shoshin spowoduje rozwój głębszego wglądu i zmysłu wyważonego oceniania. W końcowej analizie, amerykańskie aikido jako całość potrzebuje właśnie Shoshin, aby być prawdziwie twórcze i niezależne w przyszłości.

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.