Kolorowy napis z ideogramami: Świat Nei Jia

NR 19 (SIERPIEŃ 2001)

Chen Taijiquan

POZORNA PROSTOTA RUCHÓW CZYLI DLACZEGO NIE NALEŻY LEKCEWAŻYĆ ĆWICZENIA 19-TO RUCHOWEJ FORMY CHEN TAIJIQUAN
Konrad Dynarowicz

kdynarowicz@linart.pl

Wielki Mistrz Chen Xiaowang jest spadkobiercą Chen Taijiquan w 19-tym pokoleniu - jest "strażnikiem systemu", wiernie zachowującym przekaz rodzinnego stylu. Od co najmniej kilkunastu lat przez ponad 3/4 roku podróżuje po całym świecie zapoznając ludzi z rodzinnym stylem Taijiquan. W dniach pomiędzy 17 a 23 kwietnia 2001 r. w ośrodku wypoczynkowym w Ryni ulokowanym nad Zalewem Zegrzyńskim Wielki Mistrz nauczał dwóch skomponowanych przez siebie form: 19 i 38-ruchowych form stylu Chen Taijiquan. (artykuł Jarka Jodzisa na temat tego seminarium można przeczytać tutaj).

Skompilowana przed 6-ciu laty przez Wielkiego Mistrza Chen Xiaowanga na prośbę uczniów z całego świata, 19-to ruchowa forma stylu Chen Taijiquan jest wyjątkowo przydatna do nauczania na poziomie początkowym. Prostota ruchów pozwala na szybkie i łatwe jej przyswojenie. Oczywiście forma ta zawiera postawy charakterystyczne dla stylu Chen Taijiquan, może za wyjątkiem ruchów: Pojedyńczy Bicz (Dan Bian) oraz Biały Żuraw Rozkłada Skrzydła (Bai He Liang Qi).

A oto spis ruchów formy (korzystałem tu zarówno z własnych notatek wykładu Mistrza jak i spisu ruchów zanotowanego przez Jarka Jodzisa):

1 część

  1. Yu Bei Shi (Otwarcie, Forma Przygotowawcza)
  2. Jin Gang Chu Miao (Strażnik Świątyni Wychodzi przed Bramę)
  3. Lan Zai (Leniwe Zawiązywanie Płaszcza)
  4. Shang Bu Xie Xing (Kroki w Przód i Pochyła Pozycja)
  5. Shang San Bu (Trzy Kroki do Przodu)
  6. Yen Shou Hong Quan Zuo (Ukryte Uderzenie Lewą Pięścią)
  7. Shang Tui Shou (Pchnięcie Dwoma Rękami)

2 część

  1. Dao Juan Hong (Kroki w Tył i Przekręcanie Ramion)
  2. Shan Tong Bei (Krok w Tył i Obrót)
  3. Yen Shou Hong Quan You (Ukryte Uderzenie Prawą Pięścią)
  4. Liu Feng Si Bi (Sześć Pieczęci, Cztery Zamknięcia)

3 część

  1. Yuen Shou (Dłonie w Chmurach) (trzykrotne powtórzenie ruchu)
  2. Gao Tan Ma (Uderzenie Wysoko w Końską Szyję)
  3. Deng Yi Gen You (Kopnięcie Prawą Piętą)
  4. Deng Yi Gen Zuo (Kopnięcie Lewą Piętą)

4 część

  1. Ye Ma Fen Zong (Rozczesanie Grzywy Dzikiego Konia) (jedna forma wykonywana na obydwie strony)
  2. Yu Nu Quan Shou (Nefrytowa Dziewczyna Pracuje na Czółenku)
  3. Jin Gang Dao Dui (Strażnik Świątyni Uderza Pięścią)
  4. Shou Shi (Forma Zamykająca)

Forma 19-to ruchowa Wielkiego Mistrza Chen Xiaowanga jest połączeniem postaw pochodzących z trzech głównych stylów Chen Taijiquan z Chenjiagou. Zawiera bowiem kilka ruchów z Xin Jia (Nowego Stylu): Kroki w Przód i Pochyła Pozycja (Shang Bu Xie Xing), Kroki w Tył i Przekręcanie Ramion (Dao Juan Hong) oraz Rozczesanie Grzywy Dzikiego Konia (Ye Ma Fen Zong). Oprócz tego zawiera postawy z Xiao Jia (Małego Stylu): Pchnięcie Dwoma Rękami (Shuang Tui Shou), Krok w Tył i Obrót (Shang Tong Bei) oraz Sześć Pieczęci, Cztery Zamknięcia (Liu Feng Si Bi). Całość formy jest równoważona przez zawartość 2/3 ruchów pochodzących z Lao Jia Yi Lu (Pierwszej Formy Starego Stylu). Sposób formy nasuwa porównania z wyglądem Lao Jia Yi Lu, choć i w tej formie są też szybkie ruchy. podobnie też jak w Lao Jia ruchy ciała prowadzą ruchy rąk. Jak mówi Wielki Mistrz Chen Xiaowang, można ją wykonywać na trzech różnych wysokościach pozycji - wysokiej, średniej i niskiej.

W przypadku bardziej doświadczonych praktyków stylu Chen Taijiquan forma ta umożliwia ćwiczenie i rozwijanie podstawowych zasad, energii oraz technik. Praca nad zasadami i praca nad ciałem jest najważniejszą częścią praktyki. Aby zrozumieć zasady, wymaga to czasu, ponieważ zrozumienie zasad jeśli rozpoczynamy poznawanie systemu jest dość trudne. Dlatego też ćwicząc, na początku nie należy używać zbyt dużo siły. Innym ważnym aspektem treningu jest nauka zakorzeniania postawy, potrzeba czasu by proces ten mógł zajść w sposób naturalny. Uczymy się zakorzeniać ciało wczuwając się w krążenie qi. Tak naprawdę nie ma specjalnych ćwiczeń do nauki zakorzeniania, ważne jest zrozumienie zasad. Oczywiście na początku ćwiczenia stylu najważniejsza jest nauka ruchów. Staramy się poruszać w naturalny sposób, w zależności od warunków, kiedy energia krąży mocniej, "ręce się rozszerzają", kiedy trzymamy ręce za wysoko i są one zmęczone - opuszczamy je. (Słowa te pochodzą z moich notatek z wykładów Wielkiego Mistrza, które miał w trakcie seminarium w Ryni).

Jak mówi Wielki Mistrz Chen Xiaowang: "Największym sekretem Taijiquan jest dokładna znajomość zasad oraz wytrwały trening". Jest to prawda, która nie zawsze bywa doceniana, zarówno przez początkujących jak też przez ludzi ćwiczących Taijiquan nawet przez wiele lat. Piszę to dlatego, że zdarzało mi się słyszeć słowa zniechęcenia czy też znudzenia na temat tej formy. A przecież nauka ruchów form jest jednym z etapów poznania systemu i realizowania zasad Taiji. Jeśli nie rozumie się zasad i ich realizacji w ruchach, to jak można mówić o "znajomości" formy? Jeśli nie rozumie się zasad krążenia qi, wewnętrznych przemian Yin i Yang, nie umie się kontrolować własnego centrum, nie umie się zachować równowagi (ciała a także i umysłu), i nie umie się tak naprawdę rozluźnić, to jak można mówić o "znajomości" Taijiquan?

Biorąc udział w treningach z Mistrzem można zauważyć, że przez lata prowadzenia zajęć, czasami i z dużymi grupami ludzi, Wielki Mistrz Chen Xiaowang wypracował unikalny sposób nauczania. Polega on na demonstrowaniu ruchów formy (wielokrotnie podczas każdego z treningów), zatrzymywaniu w kolejnych fazach ruchów formy, korygowaniu postaw uczniów w trakcie wykonywania przez nich formy, wzajemnej korekcie ruchów przez uczniów w odniesieniu do modelu, który stanowił uczeń korygowany przez Mistrza a także stosowaniu tzw. "czasu na pytania oraz odpowiedzi". "Czas na pytania i odpowiedzi" polega nie tylko na powtarzaniu różnych fragmentów form ale przede wszystkim na bardzo dokładnej korekcie postaw przyjmowanych przez uczniów. Według mnie jest to jeden z cenniejszych momentów treningu ponieważ sądzę, że w ten sposób Wielki Mistrz stara się zainspirować swoich uczniów do ćwiczenia postaw a także do odkrywania samemu wielu istotnych rzeczy, a szczególnie odkrywania zasad Taiji w ruchach.

W trakcie seminarium w Ryni można było stwierdzić, że niezależnie od poziomu ucznia, każdy może dużo skorzystać z nauk Mistrza. Te obserwacje potwierdził Mistrz Chen Xiaowang mówiąc w jednym z wywiadów: "Kiedy jest to początkujący, podążam za nim; kiedy on posiądzie umiejętności, podąża za mną". Dzieje się tak dlatego, ponieważ jak dalej stwierdzał Mistrz: "Używam trzech rodzajów języka ....języka zasad, języka ciała i języka korygowania postaw" (Journal of Asian Martial Arts Vol.10, No. 2, 2001). Wielki Mistrz podkreślał także w wywiadzie, że: "Najpierw należy skupić się na zrozumieniu przepływu qi. Kiedy zrozumie się znaczenie przepływu qi, nie trzeba będzie polegać tylko na sile fizycznej. Uczeń Chen Taijiquan musi pamiętać o zasadach ruchu, takich jak spiralny ruch energii rozwijania jedwabnego kokonu (chan si jing). I zawsze pamiętać, że ciało podąża za dantian (centrum)".

Chciałbym również zauważyć i jednocześnie podkreślić istotny fakt, że ruchy wykonywane przez Wielkiego Mistrza niemal bez wysiłku, są tak naprawdę owocem wielu długich lat treningu oraz głębokiego zrozumienia zasad Taiji. Ruchy Mistrza, pomimo swej pozornej prostoty, nawet jeśli wykonuje tylko formę 19-to ruchową stylu Chen, nie są tak naprawdę łatwe do naśladowania. Sądzę, że również i dlatego, iż można w nich wyczuć wyjątkowo osobiste podejście Wielkiego Mistrza Chen Xiaowanga do ćwiczenia Taijiquan (do czego się sam przyznał w cytowanym powyżej wywiadzie): "Jestem ciągle zakochany w Taijiquan".

Powrót do spisu treści


Strona została przygotowana przez Tomasza Grycana.

Wszelkie pytania i uwagi dotyczące serwisu "Neijia" proszę przesyłać na adres:

Uwaga! Zanim wyślesz e-mail, przeczytaj dokładnie F.A.Q.

Powrót do strony głównej.